Wyobraź sobie miejsce, gdzie historia ciągnie się warstwami – starożytne ruiny rzymskie pod ulicami, osmańskie domy na wzgórzach i socrealistyczne bloki na przedmieściach. Płowdiw, lub Plovdiv (bułg. Плoвдив), to miasto, które istniało jeszcze zanim powstał Rzym, a mimo to nie zamieniło się w muzeum – wręcz przeciwnie, żyje swoim rytmem, pełnym kawiarni i street artu.
Miasto na siedmiu wzgórzach
Plovdiv odwiedzałam często i chętnie zatrzymywałam się tam w hostelu przy głównym deptaku, który miał balkon z widokiem na centrum i ogródek łączący się z podwórkiem jednego z teatrów. To miasto czarujące atmosferą. Plovdiv jest najstarszym nieprzerwanie zamieszkanych miejscem w Europie – istnieje od co najmniej 6000 lat, czyli dłużej niż Rzym, Ateny czy Londyn. W swojej historii było tracką osadą, rzymską metropolią, częścią Bizancjum, pod władaniem Turków Osmańskich i wreszcie bułgarską dumą kulturową.
Plovdiv nazywany jest bułgarskim Rzymem, bo – podobnie jak Wieczne Miasto – został zbudowany na siedmiu wzgórzach. Aktualnie wzgórz jest sześć, a na każde prowadzą kręte alejki i ścieżki widokowe, z których można podziwiać panoramę miasta.
Rzymski Teatr i antyczne ruiny pod stopami
Plovdiv to miasto, które swoją historię niemal wywija na wierzch. Idziesz główną ulicą, a tu nagle pod szklaną podłogą widzisz fragmenty starożytnego stadionu rzymskiego, na którym kiedyś rozgrywano wyścigi rydwanów. Na zabytki i historyczne miejsca trafisz na każdym kroku, i wcale nie są zamknięte za bramką.
Największą perełką jest rzymski teatr, jeden z najlepiej zachowanych w Europie. Został odkryty przypadkiem – przez setki lat pozostawał zasypany, aż odkryto go w latach 70. XX wieku podczas prac budowlanych. Zbudowany w II wieku – powstał za czasów cesarza Trajana i mógł pomieścić około 6000 widzów.
Nie jest to tylko zabytkowa atrakcja turystyczna – latem nadal odbywają się tu koncerty i spektakle. Wyobraź sobie oglądanie przedstawienia na tle gór, siedząc dokładnie tam, gdzie przed wiekami zasiadali rzymscy notable.
Dzielnica Kapana – artystyczne serce Plovdiv
Jeśli rzymskie ruiny to fundament Plovdiv, Kapana jest jego nowym, pulsującym sercem. Dawniej była to dzielnica rzemieślników, dziś – artystyczna enklawa pełna kawiarni, galerii i barów z muzyką na żywo. Kapana to „Pułapka” sztuki – nazwa dzielnicy oznacza „pułapkę”, ponieważ układ wąskich uliczek sprawia, że łatwo się tu zgubić.
Każda ściana tutaj jest pokryta muralami i graffiti, i przerobiona na dzieło sztuki współczesnej, komentującej życie aktualnej społeczności. Tu nie ma sieciówek, są za to butiki lokalnych projektantów, alternatywne księgarnie i knajpy, które nie zamykają się, dopóki ostatni goście nie skończą rozmowy. Najlepiej zgubić się w tych uliczkach bez konkretnego planu. Usiąść w jednej z kawiarni, napić się bułgarskiego wina, zamówić coś do jedzenia, i po prostu obserwować ludzi. A jeśli przyjedziesz tu wieczorem – nie wyjdziesz stąd szybko, bo Plovdiv żyje nocą, a Kapana to jego centrum imprezowe.
Stare Miasto w Płowdiwie – atrakcje z XVIII wieku
Stare Miasto to zupełnie inny świat – spokojny i pełen kolorowych domów z czasów bułgarskiego odrodzenia narodowego. Spacer po tej części miasta to trochę jak cofnięcie się w czasie. Drewniane balkony, brukowane uliczki, ciche podwórza ukryte za bogato zdobionymi bramami.
Centrum jest ciche i spokojne w ciągu dnia, ale ożywa wieczorem, kiedy artyści, muzycy i mieszkańcy wychodzą na ulice. Życie tu toczy się na deptakach, w barach na dachach kamienic i w klubach, które nie udają ekskluzywnych, ale oferują coś lepszego – autentyczną atmosferę.
Czy warto odwiedzić Plovdiv?
Zdecydowanie tak, i to nie tylko przez zabytki. To jedno z najciekawszych miejsc w Bułgarii, które wciąga jak dobrze opowiedziana historia. Gdy stawiasz pierwsze kroki po jego zabytkowych ulicach, masz wrażenie, że odkrywasz tajemniczy, wielowarstwowy świat, który rozkwita wprost pod twoimi stopami. A potem chłoniesz detale tętniącego życia – od graffiti namalowanego na ścianie starej manufaktury i krętych brukowanych ścieżek pomiędzy starannie odrestaurowanymi budynkami po lokalne wydarzenia kulturalne.
Zanotuj najciekawsze miejsca do zobaczenia:
- Rzymski Teatr – Jeden z najlepiej zachowanych antycznych teatrów na świecie. Wybudowany w I wieku n.e., wciąż jest używany – latem odbywają się tu koncerty i festiwale.
- Rzymski Stadion – Podziemne ruiny ogromnego stadionu z II wieku, gdzie kiedyś odbywały się wyścigi rydwanów. Można go częściowo zobaczyć za darmo pod szklaną podłogą w centrum miasta.
- Dom Balabanowa – jeden z najlepiej zachowanych XVIII-wiecznych domów kupieckich. Można wejść do środka i zobaczyć, jak wyglądały wnętrza bogatych mieszkańców Plovdiv sprzed 200 lat.
- Cerkiew św. Konstantyna i Heleny – ukryta za wysokim murem, pełna złotych ikon i drewnianych zdobień.
- Wzgórze Sahat Tepe – charakterystyczne wzgórze z XVI-wieczną wieżą zegarową i restauracją z widokiem na miasto.
- Wzgórze Bunardżik – Najbardziej znane wzgórze w Plovdiv, na którego szczycie stoi sowiecki pomnik „Alyosza”.
- Twierdza Nebet Tepe – Wzgórze, na którym ponad 6000 lat temu powstało pierwsze osiedle, z którego wyrosło Plovdiv. Dziś to jedno z najlepszych miejsc na zachód słońca – z pięknym widokiem na całe miasto.
